Prof. Dr. Ali Sınağ Akademik Bakış #tercih2023 Özelde ‘Üniversitede Kalite’ Kavramını Anlattı

Ankara Üniversitesinden emekli olan ve  35 yıllık akademik kariyerine farklı bir yolda devam etme kararı alan Prof. Dr. Ali Sınağ, Akademik Bakış #tercih2023 özel bölümünde Prof. Dr. Michael Kuyucu’nun konuğu oldu. Ali Sınağ, Kuyucu’ya üniversitelerde son zamanlarda çok tartışılan kalite konusuna açıklık getirdi. Prof. Dr. Ali Sınağ programda ayrıca tercihte bulunacak öğrencilere önerilerde bulundu. İşte Sınağ’ın Akademik Bakış’a yaptığı açıklamaların satır başları. İSO 9001 kalite yönetim sistemi vardır, endüstride çok kullanılır. Bir ürünün son kullanıcı tarafından ne kadar memnuniyetle kullanıldığını ve onun üretim sürecini esas alır.

Öğrenciye Müşteri Diyemeyiz

Şimdi biz yükseköğretimde ve orada İSO 9001 standardı bir müşteri tarif eder. Fakat bizde yükseköğretimde eğitim hizmetini alan öğrencidir. Biz öğrenciye müşteri kavramını pek konduramıyoruz. Bu yükseköğretimin ruhuna aykırı. Böyle olunca endüstrinin sıkça kullandığı İSO 9001 mantığından yani toplam kalite sisteminden tamamen uzaklaşmak yanlış olur,  bu bir araç çünkü. Ama “yükseköğretimde kalite nedir”in cevabı eğitim, araştırma, topluma katkı alanlarında süreçlerini kurumlar izliyorlar mı?

Yükseköğretimde Kalite Nedir?

Yani araştırmanın ne kadar yüksek performansla araştırma verimliliğinin ne kadar üst düzey olduğunu kurum periyodik olarak izliyor mu? Eğitimde öğrencinin geribildirimlerini alarak memnuniyetlerini ölçebilecekleri bir mekanizma oluşturmuşlar mı? Öğretim üyesi dersini düzgün ve verimli bir şekilde verebiliyor mu özellikle ingilizce programlarında görüyoruz altyapı oluşmadan açılan programlar hakikaten sorun oluşturabiliyor. Topluma katkı, bu ikisinin zaten bu şekilde planlamış bir yapının topluma da en üst düzeyde kaliteli bir hizmet sunacağı çok açık. Yani burada çok teknik konuşmak istemiyorum ama iç kalite güvence sistemi dediğimiz yapının her kurum tarafından tesis esilmesi lazım özetle bir kurum araştırma hedeflerini standartlarını topluma katkı standartlarını eğitim öğretim standartlarını herhangi bir standarda bağlı kalmadan az evvel belirttiğim İSO 9001 örneğinde olduğu gibi ortaya koymalı ben ne yapmak istiyorum ben bir üniversite olarak 10 yıl sonra kendimi nerede görmek istiyorum.

Üniversite Kalite Kurallarını Web Sitelerinde Açıklamaları

Bizim de uzmanlık alanlarımızdan bir tanesi uzmanlık derken biz bu veri yönetimi noktasında yükseköğretim kurumlarımız düzgün bir veri yönetimi yaptıklarında otomatik olarak başarının geldiğini görüyoruz ancak lemonde var biliyorsunuz Fransa’da oradaki bir makaleden bir alıntı sıralamaları yükseköğretim kurumları çok ciddiye almamalı, ancak bunlarında bir uyandırma servisi şeklinde olduğunu her üniversitemizin yöneticisi göz önünde bulundurmalı şeklinde bir makalenin başlığını hatırlıyorum. Dolayısıyla kalitede bizim hedeflerini standartlarını ortaya koymuş ve bunu web sayfası üzerinden kamuoyuyla paylaşmış kurumların çok daha öne çıktığını ve başarılı olduğunu görüyoruz Burada “politikalar” diyeceğim ama bu dokümanlara adaylar aşina olmayabilir çünkü yükseköğretim için bile yeni yeni telaffuz ettiğimiz bir kavram politika metinleri.

Biraz daha deneyimli birisi olarak ben bir üniversite için ilk önce şuna bakarım acaba web sayfasında araştırma politikası eğitim öğretim politikası uluslararasılaşma politikası var mı?  Yani bir arkadaşımız yurtdışına erasmus yapmak istediğinde nasıl bir yol izliyor? Ben bunlara bakarım. Adaylar için daha basite indirgemek gerekirse öncelikle yükseköğretim kurumundan ilk önce, öğrenci aldığı bir önceki taban puanına bakarım sonraki seneye göre nasıl değişmiş 3-4 yıl periyodik bakarım giderek yükselen bir trend var mı? Oraya olan talebi gösterir bu. Biraz daha adaylar tarafından anlaşılabilir bu. YÖK Atlas var bu çok güzel bir sistem yokatlas.yok.gov.tr adresi. Adaylar buradan baktıklarında eğitim görmek istedikleri kurumun tüm geçmişe dönük verilerine ulaşabiliyor.